Hakkımızda     |     EN

Bize Ulaşın   (0216) 322 41 70

 

Endüstriyel Gelişim Makaleleri 

 Dr. İlker Güçlü. Yayın Tarihi: 3 Ekim 2018

Stok Optimizasyonu Nedir?

Üretim ve lojistik sistemlerinde işleme, nakliye, satış veya kullanım bekleyen malzeme ve ürünlere stok denir.

Atölye içindeki hammadde veya yarı mamuller, depolardaki veya dağıtım halindeki ürünler, yedek parçalar stoklara örnek olarak sıralanabilir.

Tedarik Zinciri Yönetiminde, stok düzeylerinin yönetimi kritik öneme sahiptir.

 

 

"Gereğinden fazla stok tutmak pek çok problemin de üzerini örter..."

 


 

Stok neden tutulur?

Tedarik zinciri yönetimi kapsamında stok tutmanın çok çeşitli sebepleri vardır.

Bu sebeplere bazı örnekler:

 - Müşteriye sunulan hizmetin düzeyini korumak veya artırmak

 - Satın alma, üretim ve dağıtım maliyetlerini düşürmek

 - Makine, ekipman ve işçi kapasite kullanımını yüksek seviyelerde tutmak

 - Talepteki ve hazır etme sürelerindeki değişkenliklerle baş edebilmek

 - Dönemsel talepleri karşılayabilmek, vb. olarak sıralanabilir.
 

 

Stok yönetiminin temel amaçları nelerdir?

Müşteri taleplerini veya siparişlerini zamanında ve eksiksiz şekilde karşılama başarısı (OTIF, On Time In Full), kurumun sunduğu hizmet düzeyi (service level) olarak ifade edilir.

Özellikle stoğa üretim yapan kurumlarda hizmet düzeyi, stokların ihtiyaç anında mevcutta olması ile doğru orantılıdır.

Siparişe üretim yapan kurumlarda ise hazırda bulundurulması gereken hammadde veya yarı mamul stokları söz konusu olabilmektedir.

Tedarik zinciri operasyonları ile zamanlı şekilde  temin edilmiş, işlenmiş veya saklanmış olan stoklar, müşteri talebine hızlı cevap vermenin anahtarı olduğundan satışları olumlu yönde etkileyecektir.

Öte yandan zamanında ve doğru miktarlarda hazır edilmemiş olan stoklar yüzünden müşteri memnuniyeti düşecek ve satış kayıpları söz konusu olabilecektir.

 

Stok maliyetleri nelerdir?

Stok oluşturmak ve saklamak çeşitli maliyetleri de beraberinde getirir.

Bu maliyetler stokların satın alınması, işlenmesi (üretim), depolanması süreçlerinden, fırsat maliyetlerinden ve genel giderlerden kaynaklanır.

Satın alma kapsamında sipariş açma, işleme, vb. takip ve kontrol maliyetleri ile taşıma, gümrük, vb. maliyetler düşünülmelidir.

İşleme sırasında kaynak kullanımlarından, planlama ve kontrol faaliyetleri kaynaklı maliyetler stok maliyetleri olarak değerlendirilebilir.

Başlıca depolama maliyetleri ise stoklara ilişkin sermaye, depo alanı ve risk (eskime, bozulma) maliyetleri olarak özetlenebilir.

 


 

Stok optimizasyonu ne anlama gelir?

Stok optimizasyonu hem hizmet düzeyi hedeflerini karşılamak hem de toplam stok maliyetlerini minimize etmek olarak tanımlanabilir.

Hizmet düzeyini artırmak, daha fazla stok tutulması ve dolayısıyla maliyetlerin artması ile sağlanabilmektedir. %100 müşteri memnuniyeti ve hizmet düzeyi sağlayabilmek ise çoğu zaman kurumlar için imkansız veya yüksek maliyetlerden dolayı kaçınılan bir yaklaşımdır.

Bu doğrultuda satın alma, üretim, depolama ve sevk operasyonları boyunca oluşturulacak ve saklanacak stokların türlerinin ve miktarlarının zamana bağlı olarak belirlenmesi önemli bir yönetim kararıdır ve stok optimizasyonunun başlıca  konusudur.

Hammadde, yarı mamul ve mamul stoklarının optimizasyonu sırasında satın alma, üretim, depolama, sevkiyat, vb. faaliyetlere özgü kısıtlar, kaynak kapasiteleri ile sabit veya değişken maliyetler de stok optimizasyonu sırasında göz önünde bulundurulması gereken unsurlar arasındadır.

 

Stok maliyetleri nasıl düşürülür?

Stok maliyetlerinin sadece mevcut stok seviyelerine bakılarak düşürülmesi mümkün değildir.

Kurum genelinde satış, lojistik, üretim ve satın alma süreçlerinin verdikleri kararlar doğrultusunda stoklar oluşur veya tüketilir.

Stoğu tutulması gereken stok kalemlerinin (SKU, Stock Keeping Unit) neler olduğu ve ilgili stok seviyelerinin ne olması gerektiği konusunda bir analiz ve değerlendirme yapılmalıdır.

Bu değerlendirme sırasında müşterilerin hangi ürünlere ne düzeyde talep gösterdiğini işaret eden stok hareketleri ile geleceğe dönük öngörüler ve varsa talep trendlerinin belirlenmesi gerekir.

Kurumun satış, pazarlama, promosyon gibi talep oluşturan fonksiyonları ile bu talebi karşılamakla yükümlü satın alma, üretim, depolama ve sevkiyat gibi tedarik zinciri operasyonları arasında karlılık hedefleri ve kurumsal stratejiler doğrultusunda denge kurulması, kurumda stok optimizasyonunu sağlayacaktır.

 


 

Stok planlama, kurumsal kaynak planlamanın neresindedir?

Kurumsal kaynak planlama (Enterprise Resource Planning, ERP) kurumların ana iş süreçlerinin birbiri ile entegre ve koordine olacak biçimde yönetimi olarak tanımlanabilir. Bu kapsamda ana iş süreçleri satış, üretim, tedarik zinciri, satın alma, finans, İK, vb. olarak özetlenebilir.

Tedarik zinciri yönetimi, genel olarak stokların oluşturulması ve yönetimi üzerinedir. Üretim planlama, talep planlama ve malzeme planlama süreçlerinin stoklardan bağımsız düşünmek mümkün değildir.

Tedarik zinciri yönetimi ve stok planlamada mükemmellik hedefleyen kurumların belli başlı fonksiyonel planlama süreçlerine ihtiyacı vardır.

Bu süreçler ana hatları ile aşağıda özetlenmiştir.

Optimum Planlama 'İş Süreçleri Eğitim ve Öğrenme Modeli'

 

Bu fonksiyonlar ile ilgili detaylı bilgi için, Makale: 'Tedarik Zinciri Yönetiminde Mükemmellik nedir?'

 

Kurumların öncelikli olarak yapmaları gereken, mevcut tedarik zinciri yönetim süreçlerinin eksiklerini ve ihtiyaçlarını belirlemek, sonrasında da süreçlerini nasıl yapılandırması gerektiğini kurgulamaktır.

Optimum Planlama, tedarik zinciri planlama süreçlerinde mükemmellik odaklı eğitimler ile danışmanlık hizmetleri sunmaktadır.

 

Dr. İlker Güçlü   |   Kurucu, Optimum Planlama   |  Özgeçmiş için tıklayınız.

İlk yayınlanma: 5 Şubat 2018, revizyonlar ve içerik zenginleştirme: 3 Ekim 2018

Bu yazı, genel bilgi amaçlıdır. Sözü edilenler her kurum için geçerli olmayabilir.

 



 

'Stok Optimizasyonu' odaklı

Optimum Planlama eğitimleri nelerdir?

Satın Alma, Depo ve Stok Yönetimi

eğitim programı (V3.0TR)

Eğitim İçeriği


1. Gün:

Stok Yönetimi

ve Satın Alma Yönetimi

2. Gün:

Satın Alma (devam)

ve Depo Yönetimi

Detaylar için tıklayınız.

 


Tedarik Zinciri Yönetiminin Temelleri

eğitim programı (V1.0TR)

Eğitim İçeriği


1. Gün:

Tedarik Zinciri Stratejileri,Talep Planlama ve S&OP

2. Gün:

Üretim ve Malzeme Planlama, Stok Yönetimi, Satın Alma

3. Gün:

Üretim Çizelgeleme, Takip ve Depo Yönetimi

4. Gün:

Sevkiyat, Kalite Yönetimi ve Yalın Üretim

Detaylar için tıklayınız.

 


Üretimde Genel Planlama ve Çizelgeleme

eğitim programı (V6.0TR)

Eğitim İçeriği


1. Gün:

Üretim Planlama
ve Sipariş Yönetimi

2. Gün:

Malzeme ve Kapasite
Planlama

3. Gün:

İş Akışlarını
Detay Çizelgeleme

4. Gün:

İleri Algoritmalar ile Detay Çizelgeleme

Detaylar için tıklayınız.

 


 

Eğitim ve öğrenme yaklaşımımızı inceleyip Eğitim Seçim Matrisi'mizi görüntülemek için tıklayınız.

Açık eğitim, kuruma özel eğitim veya danışmanlık hizmeti talepleriniz için bizimle iletişime geçiniz.

 

 

 

BAŞA DÖN

 

 

 

Ana Sayfa

Planlamanın Temel Kavramları

Satış ve Operasyon Planlama ? Talep Planlama nedir ? Üretim Planlama nedir ? Tedarik Zinciri Yönetimi nedir ? Malzeme Planlama nedir ? Detay Çizelgeleme nedir ? Stok Optimizasyonu nedir ? Lojistik Planlama nedir ? İşgücü Planlama nedir ? Optimizasyon nedir ?

 

Eğitim Programları

Satış ve Operasyon Planlama Talep Planlama ve Satış Tahminleme Üretimde Genel Planlama ve Çizelgeleme Tedarik Zinciri Yönetiminin Temelleri Satın Alma, Depo ve Stok Yönetimi Rekabet Stratejileri ve Organizasyon Süreç Analizi ve Tasarımı Üretim, Kapasite ve Malzeme Planlama Detay Çizelgeleme Lojistik ve Dağıtım Yönetimi Optimizasyon Teknikleri Sürekli İyileştirme: Kalite Yön., Yalın Üretim İstatistiksel Proses Kontrolü Rekabetçi Ürün Geliştirme Robust Tasarım (Taguchi Metodu) Deneysel Tasarım Operasyon Planlama

Danışmanlık

 

Referanslar

Kurumsal Eğitim Serileri Referans Listesi Katılımcıların Yorumları Eğitimlerden Görseller

 

Duyurular

Açık Eğitim Takvimi Eğitim Ön Kayıt Formu Kuruma Özel Eğitimler e-Bülten KVK Bilgi Metni

 

Hakkımızda

İletişim Bilgileri
 

Copyright © 2024, Optimum Planlama Eğitim ve Danışmanlık Hizmetleri

 

 

 

 

Anahtar Kelimeler (Keywords): Tedarik Zinciri Yönetimi, TZY, Supply Chain Management, SCM, Üretim Planlama ve Kontrol Eğitim Programları, Planlama Eğitimleri, Planlama Nedir?, Tedarik Zinciri Yönetimi Nedir?, Üretim Planlama Nedir?, Talep Planlama Nedir?, Satış ve Operasyon Planlama Nedir, Malzeme Planlama Nedir?, Detay Çizelgeleme Nedir?, Stok yönetimi, Depo ve Lojistik Planlama Nedir, Stok Yönetimi ve Optimizasyonu Nedir, Optimizasyon Nedir?, İşgücü Planlama Nedir?, Üretim Planlama Eğitimi, Üretim Planlama ve Stok Kontrolü, Production Planning and Inventory Control, Üretimde Genel Planlama ve Çizelgeleme, Talep Planlama, Demand Planning and Sales Forecasting, Satış Tahmin Teknikleri, Talep Tahmin Teknikleri, Talep Tahminleme Teknikleri, Detay Çizelgeleme, Detailed Scheduling, Atölye Çizelgeleme, Makine Çizelgeleme, Çizelgeleme Eğitimi, Kapasite Planlama Eğitimi, Malzeme Planlama Eğitimi, Ana Üretim, Kapasite ve Malzeme Planlama, Kapasite ve Malzeme Planlama, İşgücü Planlama ve Çizelgeleme, Satış Operasyon Planlama, Satış ve Operasyon Planlama, S&OP, Entegre İş Planlama, IBP, İstanbul, Bursa, Ankara, İzmir, Kocaeli, Kuruma Özel Eğitim, Açık Eğitim,, In-House Training, Public Training, Seminar, Workshop,, Danışmanlık Hizmetleri, Stok Yönetimi, Sevkiyat Planlama, Lojistik Planlama, Dağıtım Planlama, Stok, Depo ve Lojistik Planlama, Optimizasyon Teknikleri, Robust Tasarım, Robust Design, Taguchi Design, Orthogonal Array, Deneysel Tasarım ve Analiz, Design of Experiments, DOE, Design for Manufacture and Assembly, DFMA, DFR, DFX, Rekabetçi Ürün Geliştirme, Product Design and Development, Process Development, Proses Tasarımı, Kalite Mühendisliği, Kalite Evi, House of Quality, Kalite Fonksiyonu Yayılımı, Quality Function Deployment, QFD, EQFD, Kalite Yönetimi, Quality Management, Kalite Kontrol, İstatistiksel Proses Kontrol, İPK, SPC, Rekabet Stratejileri ve Organizasyon, Rekabet ve Dijitalleşme Odaklı Süreç Analizi ve Tasarımı