Endüstriyel Gelişim Makaleleri 

 Dr. İlker Güçlü. Yayın Tarihi: 5 Şubat 2018; İçerik Zenginleştirme: 21 Aralık 2017

Lojistik Planlama Nedir?

Lojistik, organizasyonlarda tedarik zinciri boyunca tesisten tesise malzeme akışlarının ve bu akışlar ile ilgili bilgilerin planlaması ve kontrolü ile ilgilenir.

Lojistik doğru malzemenin, doğru yerde, doğru zamanda hazır edilmesine çalışır.

Bunu yaparken mevcut kısıtlamalara uyulmalı ve belirlenen performans ölçüleri optimize edilmelidir.

Taşıma veya dağıtım hizmetleri ile birbirine bağlı tesisler bir Lojistik Sistemi oluşturur.
 

Lojistik ile Dağıtım'ın farkı nedir? Lojistikte hem kuruma gelen, hem de kurumdan çıkan malların tedarik zincirleri boyunca akışının planlanması, yönetimi ve kontrolü söz konusudur. Dağıtım ise daha ziyade kurumdan çıkanların lojistiğine ilişkin kullanılan bir ifadedir.   Lojistik Planlama'nın amaçları nelerdir? Lojistik kapsamında tesisler arası ve tesislerden son kullanıcıya malzeme akışının planlanmasında çok sayıda planlama kararı söz konusudur. Tedarik Zinciri Yönetimi'nin temel amaçları müşteriye sunulan hizmet düzeyini yüksek seviyede tutmak ve toplam lojistik maliyetlerini azaltmaktır. Birbiri ile ödünleşme (trade-off) içerisinde olan bu iki amaç, tedarik zincirleri kapsamında lojistik sistemlerinin planlanmasını da zorlaştıran temel faktörlerdir. Lojistik planlamayı ve planların uygulamasını doğru ve etkin şekilde yapabilen kurumlar, rakiplerine göre önemli avantajlar sağlayabilmektedir.   Lojistik Planlama'nın kapsamı nedir? Bu kapsamda çok sayıda planlama kararı söz konusudur. Aşağıda bazı kararları tesisler, stoklar, depolama ve nakliye alt başlıklarında gruplanmıştır. Ayrı maddeler halinde yazılmış da olsa bahsi geçen kararların birbiri ile ilişkili olduğu ve kararları eş zamanlı almak gerekebileceği unutulmamalıdır.   Tesislerin konumu ve yapısına ilişkin planlama kararları: –  Tesisin yerinin (lokasyon) seçimi –  Yatırım veya kiralama kararları –  Tesis satışı veya tesisi boşaltma –  Tesis kapasitesi artırma veya küçültme –  Tesis yerleşimleri ve konfigürasyonları, vb.   Stok Yönetimine ilişkin planlama kararları: –  Stok grupları, hacimleri ve sınıflandırmaları (Pareto) –  Stok kalemi detayında minimum ve maksimum seviyeler –  Üretim veya sipariş miktarları, vb.   Depolamaya ilişkin planlama kararları: –  Depo binası boyutlandırma –  Mal kabul ve sevk alanları boyutlandırma –  Saklama ortamı ve taşıma ekipmanı seçimi –  Saklama alanları boyutlandırma –  Depo içi ürün yerleştirme –  Sipariş hazırlama kararları –  Toplayıcı rotalama –  Araç yükleme ve boşaltma planlaması –  Paketleme ve araç yerleştirme –  Çalışan sayıları ve vardiya düzenleri –  Fazla mesai kararları, vb.   Nakliyeye ilişkin planlama kararları: –  Taşıma biçimlerinin seçimi –  Tesisler arası transferlerin miktarları –  Hizmet Kontratları (3PL) –  Araç yatırımı veya kiralama kararları –  Yük birleştirme kararları –  Araç rotalama, vb.   'Lojistik planlama, nakliye ihtiyaçları ile nakliye kaynakları kaynaklar arası dengeleri, rekabetçi ve kar odaklı kararlar ile oluşturmayı amaçlar.'

Kurumlara Özel Eğitimler Satış ve Operasyon Planlama (S&OP/IBP) Talep Planlama Üretim Planlama Detay Çizelgeleme Satış ve Operasyon Planlama (S&OP/IBP) Üretimde Genel Planlama ve Çizelgeleme Talep Planlama Satış ve Operasyon Planlama (S&OP/IBP) Üretimde Genel Planlama ve Çizelgeleme Satış ve Operasyon Planlama (S&OP/IBP) Talep Planlama Üretim Planlama Detay Çizelgeleme Üretimde Genel Planlama ve Çizelgeleme Satış ve Operasyon Planlama (S&OP/IBP) Talep Planlama Üretim Planlama Detay Çizelgeleme Satış ve Operasyon Planlama (S&OP/IBP) Talep Planlama Üretimde Genel Planlama ve Çizelgeleme

Lojistik planlama, kurumsal kaynak planlamanın neresindedir?

Kurumsal kaynak planlama (Enterprise Resource Planning, ERP) kurumların ana iş süreçlerinin birbiri ile entegre ve koordine olacak biçimde yönetimi olarak tanımlanabilir. Bu kapsamda ana iş süreçleri satış, üretim, tedarik zinciri, satın alma, finans, İK, vb. olarak özetlenebilir.

Lojistik planlamayı, tedarik zinciri yönetimi kapsamında değerlendirmek doğru olacaktır. Öte yandan lojistik planlama, satış, üretim, depo, satın alma, finans gibi fonksiyonlar ile doğrudan ilişkilidir.

Tedarik zinciri yönetimi ve dolayısıyla lojistik planlamada mükemmellik hedefleyen kurumların belli başlı fonksiyonel planlama süreçlerine ihtiyacı vardır. Bu süreçler ana hatları ile aşağıda özetlenmiştir.

Bu fonksiyonlar ile ilgili detaylı bilgi için, Makale: 'Tedarik Zinciri Yönetiminde Mükemmellik nedir?'

Çok sayıda faktörün göz önünde bulundurulması gereken lojistik planlama gibi süreçlerde manüel biçimde deneme-yanılma ile çok uzun ve zahmetli yöntemler ile hazırlanabilen nakliye planları uygulanan yenilikçi sistematikler sayesinde çok daha kısa sürelerde daha etkin ve güvenilir şekilde oluşturulabilmektedir.

Kurumların öncelikli olarak yapmaları gereken, mevcut lojistik planlama süreçlerinin eksiklerini ve ihtiyaçlarını belirlemek, sonrasında da süreçlerini nasıl yapılandırması gerektiğini kurgulamaktır.

Optimum Planlama, lojistik planlama süreçlerinde mükemmellik odaklı eğitimler ile danışmanlık hizmetleri sunmaktadır.

Dr. İlker Güçlü   |   Kurucu, Optimum Planlama   |  Özgeçmiş için tıklayınız.

Yayın tarihi: 21 Aralık 2017

Bu yazı, genel bilgi amaçlıdır. Sözü edilenler her kurum için geçerli olmayabilir.

'Lojistik Planlama' iş süreçlerine odaklı

Optimum Planlama eğitimleri nelerdir?

Eğitim ve öğrenme yaklaşımımızı inceleyip Eğitim Seçim Matrisi'mizi görüntülemek için tıklayınız.

Açık eğitim, kuruma özel eğitim veya danışmanlık hizmeti talepleriniz için bizimle iletişime geçiniz.

▲

BAŞA DÖN