Talep Planlama nedir?

Kurumun ürünlerine veya hizmetlerine yönelik talebin miktarını ve zamanlamasını doğru şekilde öngörebilmesi amacıyla gerçekleştirdiği sistematik planlama faaliyetlerinin tümü Talep Planlama olarak adlandırılabilir.

Talep Planlama faaliyetleri kapsamında oluşturulan öngörülere Talep Tahminleri denir. Talep tahminlerinin doğru ve güvenilir sistematikler ile oluşturulması kurumun başarısı için kritik öneme sahiptir.

Talebi etkileyen faktörler nelerdir?

Pazar koşulları, rakiplerin faaliyetleri, ürünlerin veya hizmetlerin kaliteleri, fiyat politikaları, dönemsel etkiler ve ekonomik göstergeler ile yasal, politik, kültürel faktörler gibi müşteri talebini etkileyen çok sayıda unsur vardır. Talep Planlama süreçleri kapsamında talebi etkileyen bu ve benzeri unsurların tespit edilip sistematik şekilde takip edilmesi gerekir.

Talep Planlama Süreci Kapsamında Neler Yapılır?

Talep Planlama kapsamında öncelikle bazı Veri Hazırlama ve Analiz faaliyetleri gerçekleştirilir. Geçmiş dönemlere ait talep verilerinin toplanması, bu verilerin temizlenmesi, geçmişte talebi etkileyen faktörlerin belirlenmesi ile verilerin olaylar geçmişi ile zenginleştirilmesi bu hazırlık faaliyetleri arasında sıralanabilir. Bu sayede ileriye dönük talep tahminleri oluştururken kullanılacak veriler ve bilgiler derlenmiş olur.

İleriye dönük tahmin yapmada istatistiksel veya muhakemeye dayalı teknikler kullanılır. İstatistiksel teknikler ile sayısal hesaplamalara dayalı tahminleri oluşturur. Muhakemeye dayalı tahminler ise yöneticilerin ve çalışanların bilgi ve tecrübelerine dayalı olarak oluşturulur.

Sayısal ve muhakemeye dayalı tahminler uygun şekilde entegre edilmelidir.

Talebi etkilemeye ve şekillendirmeye yönelik fiyat değişiklikleri veya promosyon faaliyetleri de tahminleri değiştirecek özelliktedir. Bu faaliyetler de Talep Planlama içerisine katıldığında sürecin tümü Talep Yönetimi olarak adlandırılabilmektedir.

Talep Tahminleri Hangi Düzeylerde Oluşturulur?

Talep Planlama süreçleri ile kurumun uzun, orta ve kısa vade planlaması için ihtiyaç duyduğu tahminlerin tamamı üretilmelidir (bkz. Tedarik Zinciri Yönetimi nedir?).

Genellikle toplam satışlar cinsinden hazırlanan uzun vadeli (2-10 yıl) Stratejik Tahminler, Stratejik İş Planlama süreçlerinde kullanılır.

Orta vadede (12-24 ay) ürün veya hizmet grupları için üretilen Gruplanmış Tahminler, satın alma, üretim, depo ve lojistik faaliyetleri ile karşılanması gereken genel ihtiyaçları ve oluşabilecek muhtemel darboğazları gösterir. Bu düzeydeki planlamanın gerçekleştirildiği altyapı ve süreç, Satış ve Operasyon Planlama (S&OP) sistematikleri ile kurgulanır (bkz. Satış ve Operasyon Planlama nedir?).

Kısa vadedeki (1-3 ay) mamul (son ürün) veya hizmet kalemleri cinsinden hazırlanması gereken Detaylı Tahminler ise kısa vade tedarik, üretim, depolama ve dağıtım planlarını belirlemede kullanılır (bkz. Malzeme Planlama nedir?, Üretim Planlama nedir?, Stok Yönetimi, Depo ve Lojistik Planlama nedir?).

Kurum içerisinde Satış ve Operasyon Planlama süreci ile sağlanacak koordinasyonun ötesinde, tedarik zinciri üyeleri arasında kurgulanacak İşbirliğine Dayalı Tahmin, Planlama ve Stok Yenileme (CPFR) süreçleri ile mükemmellik yolunda radikal atılımlar sağlanabilecektir.

ÖNEMLİ NOT:  Bu yazı kurumsal tedarik zinciri yönetimi çalışmaları üzerine genel bir bilgilendirme sağlamak amacıyla paylaşılmıştır. Sözü edilenlerin tüm kurumlar için aynı oranda geçerli olacağı düşünülmemelidir.

- Dr. İlker Güçlü, Optimum Planlama

Talep Planlama odaklı Optimum Planlama programları hangileridir?

Optimum Planlama, talep planlama süreçleri ile doğrudan alakalı ve planlamanın farklı düzeylerinin işlendiği aşağıdaki eğitim programlarını sunmaktadır.

Optimum Planlama'nın Diğer Programları

Optimum Planlama, kurumların planlama kabiliyetlerini iyileştirerek kurumsal performansı artırmaya odaklı eğitim programları ile danışmanlık hizmetleri sunmaktadır.

Eğitim programları kapsamında sunulan diğer ana modüller şu şekildedir: